TTO - MOS World Championship là cuộc thi tin học văn phòng lớn nhất thế giới dành cho học sinh, sinh viên ở độ tuổi 13 - 22, do Tập đoàn Certiport (Mỹ) triển khai.
Bài học giúp cho con tự lập từ nhỏ của bà Nguyễn Thị Kim Yến đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc tự học và những kết quả đạt được của Nguyễn Quốc Huy - Ảnh: VĨNH HÀ
Nguyễn Quốc Huy, học sinh lớp 12 Trường THCS-THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội), vừa đoạt huy chương vàng cuộc thi Tin học văn phòng thế giới năm 2021 (MOS World Championship) ở lĩnh vực Microsoft Word.
Cuộc thi nhằm tìm kiếm, tôn vinh những kỹ năng sử dụng Microsoft Office với ba bộ môn: Word, Excel và PowerPoint. Mỗi bộ môn chỉ có 1 bộ huy chương. Huy là chàng trai vàng không chỉ duy nhất ở Việt Nam mà là duy nhất trong số các thí sinh thuộc lĩnh vực Microsoft Word năm nay.
Học từ dự án
Là trưởng nhóm và thường đảm nhận chính việc sử dụng phần mềm để thiết kế các nội dung dự án của các nhóm học tập, một phương thức học tập phổ biến ở Trường THCS-THPT Nguyễn Tất Thành, Huy cho biết đã được thực hành rất nhiều. Không chỉ ở các vấn đề kỹ thuật thuộc lĩnh vực tin học mà cách triển khai, tìm hiểu các nội dung gắn với cuộc sống.
Thực hành chính là "bí kíp" thứ hai của Huy giúp em giành được huy chương vàng trong cuộc thi vừa qua.
Tại vòng chung kết của MOS World Championship 2021, thí sinh thể hiện kỹ năng qua hai phần thi. Phần một kéo dài 30 phút, liên quan đến các thao tác kỹ thuật.
Trong phần hai, thí sinh phải nghiên cứu một chủ đề mà ban tổ chức yêu cầu. Trong vòng ba tiếng, thí sinh trình bày các luận điểm, kết luận của nghiên cứu bằng Word, Excel hoặc PowerPoint.
Không có form đề thi có sẵn để "luyện đề". Hơn nữa, kỳ thi năm 2021 theo hình thức trực tuyến cũng có nhiều thay đổi cả về thời gian và cấu trúc so với các năm trước. Chủ đề trong bài thi của Huy về một vấn đề giáo dục: Cách để định hướng nghề nghiệp tương lai cho học sinh.
Theo Huy thì chủ đề này gần gũi với học sinh và cũng đang là câu chuyện mà nhiều học sinh cuối cấp phổ thông băn khoăn, suy nghĩ.
Thí sinh được tự do truy cập trên máy tính để tìm kiếm tài liệu liên quan nhưng "điểm cộng" cho các thí sinh nằm ở phần chọn lọc nội dung, số liệu và thể hiện nó theo các hình thức khác nhau và đâu là điểm nhấn hút người đọc.
"Trong bài thi, em đặt ra vấn đề là ngành giáo dục cần có sự hợp tác chặt chẽ hơn với các lĩnh vực mũi nhọn để có giải pháp hướng nghiệp như tạo điều kiện cho học sinh phổ thông được tiếp cận các môi trường, vị trí công việc để có hiểu biết nhất định. Có hiểu biết thì mới có thể yêu thích và lựa chọn cho mình một hướng phù hợp" - Huy cho biết.
Nguyễn Quốc Huy khẳng định ngành an toàn thông tin của Trường ĐH Bách khoa Hà Nội mà em vừa nhập học là sự tiếp nối mơ ước của em.
Bài học từ "giao việc" của người mẹ
"Tôi không phải mua sách tham khảo hay xin cho con học thêm bên ngoài trong suốt 12 năm. Lúc nào hỏi, con cũng bảo mẹ hãy để con tự học" - bà Nguyễn Thị Kim Yến, mẹ của Nguyễn Quốc Huy, chia sẻ.
Bà Kim Yến kể vì là giáo viên mầm non nên khi các con còn nhỏ, bà thường rèn các con theo cách "giao việc" tùy theo mức độ vừa sức. "Ví dụ khi rèn chữ cho Huy, tôi giao hôm nay con viết cho mẹ 1 dòng thôi, xong việc thì con có thể được chơi.
Tùy theo sự tiến bộ của con mà việc được giao nhiều hơn. Đó là cách khiến con quen dần với việc tự giác, học ra học, chơi ra chơi. Sau này khi con học lên lớp cao hơn, tôi hay hỏi con có cần mẹ hỗ trợ gì không. Nhưng thường con đều nói tự làm được, tự học được" - bà Yến chia sẻ.
Cô Nguyễn Thị Thu Anh, hiệu trưởng Trường THCS-THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội), cho biết hành trình chạm tay vào chiếc huy chương vàng của Huy là hành trình gian nan. Huy luôn phải nỗ lực gấp 2 - 3 lần, nhất là có những thời điểm em song song phải ôn luyện để đạt được các mục tiêu học tập khác nhau.
Không phải chỉ môn tin học, điểm nổi trội nhất ở Huy so với nhiều học sinh khác là khả năng tự học, bao gồm việc đặt ra mục tiêu, kế hoạch cho từng giai đoạn, cách chủ động tìm kiếm nguồn tài liệu số, chọn lọc tài liệu và tự nghiên cứu, thực hành.
Huy tự luyện ở nhà để thi SAT đạt mức điểm 1470 để được tuyển thẳng vào ngành an toàn thông tin Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, tự luyện để thi lấy chứng chỉ tiếng Anh đạt 7.5 điểm IELTS, luôn là học sinh giỏi xuất sắc ở ngôi trường có yêu cầu cao về chất lượng.
Và trong năm học 2020 - 2021, Huy đạt được ước mơ trở thành đại sứ MOS (vô địch cuộc thi tin học văn phòng cấp quốc gia) và chủ nhân của chiếc huy chương vàng trong cuộc thi quốc tế.
"Tài liệu có rất nhiều nếu mình biết nơi truy cập, biết cách khai thác. Nhưng trước hết phải nắm kiến thức cơ bản để hiểu mình còn thiếu gì, cần gì để đạt đến mục tiêu của mình, sau đó mới đi tìm tài liệu.
Thường em sẽ đọc lướt các tài liệu có liên quan tới cái mình cần, kiểm tra độ tin cậy để sàng lọc, lựa chọn. Trong thời đại hiện nay, chỉ là có muốn tìm, muốn học hay không chứ tài liệu rất nhiều trên các nền tảng số" - Nguyễn Quốc Huy cho biết.
Theo bà Yến, gia đình cho Huy tiếp xúc với máy tính từ khi Huy học lớp 3 nhưng máy được đặt ở phòng bố mẹ. Huy được sử dụng máy tính vào mục đích lành mạnh nhưng với sự kiểm soát mặc dù em luôn tỏ ra có ý thức, nghiêm túc.
"Có lẽ thói quen tìm kiếm thông tin, tài liệu có ích cho mình của con cũng xuất phát từ việc con được sử dụng máy tính kết nối mạng từ sớm và có định hướng" - bà Yến chia sẻ.
Hai người thầy tin học
Ngoài học ở trường, Huy nhắc đến hai người thầy hỗ trợ thêm về tin học. Đó là thầy Nguyễn Phát Tài - chuyên gia về tin học đã tập huấn cho thí sinh dự thi quốc tế 5 buổi và thầy Đào Hải Tiệp, giáo viên dạy tin học của Trường THCS-THPT Nguyễn Tất Thành.
Những buổi bồi dưỡng thêm cho trò của thầy Tiệp thường diễn ra vào lúc giải lao giữa hai tiết học chính khóa hoặc sau giờ tan học. Thầy là người truyền động lực và cảm hứng, là người gợi mở và trao đổi, nhưng khổ luyện vẫn là ở Huy.
Thí sinh của 33 quốc gia tranh tài
Năm 2021 là mùa giải thứ 19 của cuộc thi trên quy mô toàn thế giới. 160 thí sinh, đại diện 33 quốc gia, tranh tài tại 6 hạng mục trong ba ngày từ 9 đến 11-11. Vì dịch bệnh, lần đầu tiên các thí sinh được thi đấu trực tuyến.
Ngoài huy chương vàng của Quốc Huy, Nguyễn Đức Phát và Thái Bảo Ngọc (Trường đại học Hàng hải Việt Nam) lần lượt đoạt huy chương bạc và hạng 7 thế giới Microsoft Excel 2016; Lương Mai Hằng (Trường đại học Ngoại thương) hạng 4 thế giới Microsoft Word 2016; Nguyễn Anh Kiệt (Trường THPT chuyên Hùng Vương, tỉnh Phú Thọ) hạng 7 thế giới Microsoft PowerPoint 2016.