Chương trình Giáo dục các Giá trị sống sẽ được dạy cho học sinh Nguyễn Tất Thành

Một vấn đề tồn tại lớn trong giáo dục hiện nay là chỉ chú trọng dạy văn hóa vì vậy hiểu biết của học sinh về kĩ năng sống và giá trị sống luôn thiếu hụt ở mức độ báo động, kéo theo đó là nhiều hệ quả đáng buồn. Trường Nguyễn Tất Thành trong nhiều năm gần đây đã liên kết với một số trung tâm chuyên giáo dục kĩ năng sống như tổ chức Sinh viên - Học sinh vì nếp sống lành mạnh ( IOGT - VN ) ở Sóc Sơn, trường học Xanh Sơn Nam ở Hưng Yên, mong muốn trang bị phần thiếu hụt ấy cho học sinh của mình.

Tuy nhiên, Ban Giám hiệu nhà trường vẫn chưa thực sự yên tâm vì thời lượng học về kĩ năng sống của các em còn quá hạn chế. Chính vì vậy nhà trường đã tìm đến với chương trình Giáo dục các Giá trị sống với tâm nguyện sẽ đưa chương trình này vào dạy cho học sinh trong các giờ Sinh hoạt lớp và các buổi sinh hoạt ngoại khóa.

Chương trình Giáo dục các Giá trị sống (LVEP)

Chương trình Giáo dục các Giá trị sống là một chương trình giáo dục toàn diện, do Hội Giáo dục quốc tế, một hiệp hội phi lợi nhuận soạn thảo từ đề án vì một thế giới tốt đẹp hơn. Chương trình được UNESCO ủng hộ và được Tổ chức Hành tinh, Tổ chức Brahma Kumaris bảo trợ với sự cố vấn của nhóm chuyên gia Giáo dục UNICEF (NewYork).

Chương trình giáo dục được triển khai từ năm 1995 nhằm kêu gọi sự chia sẻ các giá trị cho một thế giới tốt đẹp hơn. Chương trình này tập trung vào 12 giá trị mang tính phổ quát của con người, bao gồm: hòa bình, tôn trọng, yêu thương, khoan dung, trung thực, khiêm tốn, hợp tác, hạnh phúc, trách nhiệm, giản dị, tự do, đoàn kết.

Chương trình có một kim chỉ nam dẫn đường là cuốn sách Hướng dẫn các giá trị sống. Bắt đầu từ sự kiện 20 nhà giáo dục tiêu biểu trên khắp thế giới đã tập hợp tại trụ sở của UNICEF ở thành phố NewYork vào tháng 8 năm 1996 cùng nhau thảo luận để hình thành nên chương trình giáo dục dựa trên nền tảng của cuốn sách này. Chương trình đã được đưa vào thử nghiệm từ tháng 2 năm 1997 và kể từ đó đã phát triển rộng khắp. Đến tháng 8 năm 2008, chương trình đã được phổ biến trên 8.000 địa điểm thuộc 80 quốc gia trên thế giới.

Phương pháp dạy và học của chương trình giáo dục này cũng là một điểm mạnh trong bối cảnh Việt Nam đang cố gắng khuyến khích các giáo viên thay đổi các phương pháp giảng dạy. Các hoạt động trong chương trình học chủ yếu là suy nghĩ nhanh, làm việc nhóm, đóng vai, diễn kịch… khiến người học rất hào hứng. Và điều quan trọng nhất là các giá trị sống sẽ được chính người học tự cảm nhận ra qua sự trải nghiệm của chính bản thân nên rất thấm thía và có hiệu quả tác động rất lớn.

Một điều lưu ý rất đáng quan trọng, và cũng là lí do khiến trường Nguyễn Tất Thành quyết tâm đưa chương trình giáo dục Giá trị sống vào nhà trường vì đây chính là gốc rễ bền vững của kỹ năng sống.

Giá trị sống đến với đội ngũ giáo viên trường Nguyễn Tất Thành

Ban Giám hiệu nhà trường phối hợp với Khoa Tâm lí-Giáo dục trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã tổ chức hai khóa tập huấn về Chương trình Giáo dục các Giá trị Sống cho các cán bộ và giáo viên chủ nhiệm. Giảng viên lớp tập huấn là cô Marina (một chuyên gia người Bỉ), và TS.Trần Thị Lệ Thu – trưởng bộ môn Tâm lý học ứng dụng, khoa Tâm lí-Giáo dục, trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Hai cô giáo là những chuyên gia giỏi của chương trình Giáo dục các Giá trị sống Quốc tế. Cùng với đội ngũ tình nguyện viên, hai cô giáo đã thực sự truyền cảm hứng cho các cán bộ, giáo viên chủ nhiệm trường Nguyễn Tất Thành.

Khóa tập huấn kéo dài bốn ngày với thời gian làm việc khá căng thẳng, nhưng tất cả chúng tôi đều rất hào hứng tham gia. Sau khi hiểu được ý nghĩa lớn lao của chương trình Giáo dục các Giá trị sống, chúng tôi được tìm hiểu về mười hai giá trị sống cơ bản theo một cách thức rất mới mẻ: tự mình cảm nhận theo sự trải nghiệm của chính bản thân. Các giảng viên chỉ là người định hướng ban đầu, họ làm việc không quá 30% thời gian và khối lượng công việc, còn lại là phần thực hiện của các học viên, chính vì thế người học lĩnh hội kiến thức một cách sâu sắc, thấm thía.

Từ những hoạt động đa dạng, người học sẽ được khám phá những giá trị cốt lõi của chính mình và ứng dụng vào cuộc sống thực tế để có được một cuộc sống ý nghĩa và hạnh phúc hơn. Các kỹ năng học được từ những hoạt động giá trị là : Kỹ năng tạo bầu không khí học tập dựa trên nền tảng các giá trị, kỹ năng điều phối nhóm, quản lí cảm xúc, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc độc lập và làm việc nhóm, kỹ năng giải quyết xung đột,...

Có thể nói, ở khóa tập huấn này, chúng tôi không chỉ được thu nhận những giá trị sống quan trọng, mà còn được trang bị những phương pháp giảng dạy, phương pháp giáo dục rất quý giá. Những phương pháp ấy cũng được chúng tôi tiếp nhận bằng chính sự cảm nhận của mình. Các chuyên gia hầu như không áp đặt những kiến thức dưới dạng lí thuyết hóa. Điểm riêng biệt và mới mẻ ấy đã thực sự thu hút và thuyết phục được chúng tôi một cách tuyệt đối.

Khóa tập huấn diễn ra hết sức nhẹ nhàng. Tạm thời gác sang một bên tư cách của một giáo viên, mỗi chúng tôi đều trở thành những học sinh thực thụ. Với những bài tập tưởng tượng thú vị, chúng tôi được trải nghiệm các cảm xúc ở mỗi lứa tuổi mà mình đã trải qua và thậm chí là cả ở thời tương lai… Với những bài tập nhóm, chúng tôi được hợp tác, nhờ đó mà hiểu nhau hơn, về sở thích, về những thế mạnh riêng… Hình thức phân chia nhóm ngẫu nhiên và thú vị bằng nhiều cách khác nhau giúp mỗi học viên có điều kiện tiếp xúc, làm việc và chia sẻ với tất cả các thành viên trong lớp. Chỉ sau buổi học đầu tiên, chúng tôi đã thực sự trở thành một tập thể đoàn kết và gắn bó… Đặc biệt, chúng tôi được cười rất nhiều. Có ai đó chợt nhận ra, hình như lâu lắm rồi mình mới cười nhiều như thế. Những câu nói đùa vui dí dỏm thông minh được vận dụng mọi nơi, mọi lúc. Giảng viên và học viên trong khóa tập huấn dường như không còn khoảng cách. Chúng tôi đã có được một bầu không khí lớp học tuyệt vời dựa trên nền tảng của các giá trị sống. Đây cũng là tiêu chí đầu tiên mà mỗi chúng tôi đều tâm nguyện sẽ mang về lớp chủ nhiệm của mình.

Kế hoạch triển khai của trường Nguyễn Tất Thành

Dự định của nhà trường là trong thời gian tới sẽ đưa giá trị sống đến với tất cả giáo viên và cán bộ, công nhân viên trong toàn trường để xây dựng được bầu không khí chung thân thiện, lành mạnh và tích cực.

Đặc biệt, nhà trường đang tiến hành những bước chuẩn bị cơ bản để bắt đầu từ tháng 9/2012, thông qua đội ngũ giáo viên chủ nhiệm nhiệt tình và trách nhiệm, đưa chương trình giáo dục này đến với các thế hệ học sinh trong các giờ Sinh hoạt lớp và các giờ Chào cờ đầu tuần.

Phải có một quá trình giáo dục mang tính phổ quát khắp trường học và tiến hành một cách bài bản, hệ thống, thường xuyên thì việc hình thành các giá trị sống - theo đó là các kĩ năng sống cho học sinh mới thực sự bền vững. Chắc chắn trong thời gian tới, những kì vọng ấy của Nhà trường sẽ trở thành hiện thực!

Một số hình ảnh của lớp tập huấn Chương trình giáo dục Giá trị sống :