Diễn ra vào cuối Tháng 7 năm 2017 tại trường Anderson - Singapore, cuộc thi “16th Elementz Science Project Competition & Exhibition” (Triển lãm NCKH lần thứ 16) đã thu hút tới 98 dự án từ nhiều ngôi trường danh giá đến từ Singapore, Trung Quốc, Việt Nam. Là một trong ba nhóm nghiên cứu của trường THCS&THPT Nguyễn Tất Thành tham dự cuộc thi, nhóm học sinh Trần Ngọc Anh (9A7), Lục Nguyên Khôi (9A6), Phạm Thạch Trang Anh (8A3), Nguyễn Cẩm Linh và Trần Bình Minh (7A4) đã làm rạng danh mái trường mang tên Bác khi đoạt một trong ba giải Vàng với đề tài “Sự chuyển hóa quang năng thành điện năng qua phản ứng hóa học”. Bằng niềm đam mê kết hợp lòng tận tụy, những cô cậu học trò nhỏ tuổi tạo ra thành công vang dội ở đề tài hóc búa nhưng không kém phần thú vị.

Gặp gỡ những nhà nghiên cứu của đề tài “Sự chuyển hóa quang năng thành điện năng qua phản ứng hóa học”, nhóm phóng viên chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng bởi những cô bé, cậu bé vai còn đeo khăn quàng đỏ, mới được tiếp xúc với bộ môn Hóa học, lại có những công trình khoa học mang tầm Quốc tế như vậy. Dưới sự hướng dẫn chu đáo, tỉ mỉ của thầy giáo Nguyễn Tiến Long, hai cô giáo Tiếng Anh là cô Trương Thị Kim Dung, cô Nguyễn Quỳnh Trang và thầy Nguyễn Văn – giảng viên Khoa Hóa học - trường Đại học Sư phạm Hà Nội, ai cũng dồn hết tâm huyết, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Nhắc tới nhóm nhà khoa học nhỏ tuổi tài năng, các bạn trong trường tỏ rõ lòng mến mộ sự kiên trì, khát vọng cháy bỏng tìm hiểu thế giới tự nhiên của họ.


Nhóm nghiên cứu “Sự chuyển hóa quang năng thành điện năng qua phản ứng hóa học”
tại Cuộc thi “16th Elementz Science Project Competition & Exhibition”

Ít ai biết rằng, ý tưởng của dự án này được nhóm trưởng, bạn Trần Ngọc Anh cùng bạn mình chuẩn bị từ trước và đã từng tham gia cuộc thi nghiên cứu khoa học của trường Đại học Sư phạm Hà Nội, cuộc thi Khoa học – Kĩ thuật cấp Quốc gia. Thật đáng ngưỡng mộ khi nhóm bạn trẻ có thể nâng tầm đề tài để cạnh tranh với 20 trường cấp 2 khác đến từ Trung Quốc và Singapore. Nhóm phóng viên chúng tôi còn ngạc nhiên hơn khi với trí tưởng tượng phong phú, Ngọc Anh liên hệ tới một đề tài hấp dẫn như vậy chỉ vì lý do giản đơn: “Em chọn đề tài Hoá học là do tình cờ đọc được về cách người ta tráng ảnh ngày xưa trên báo Khoa Học TV, từ đó chúng em vận dụng vào cách tạo ra điện”.


Nhóm trưởng Trần Ngọc Anh say sưa thảo luận cùng các thành viên trong nhóm trước ngày tham dự cuộc thi

Khi các bạn đồng trang lứa đang nghỉ hè cũng là lúc nhóm nghiên cứu của chúng ta bận bịu với dự án khoa học. “Nhóm nghiên cứu chuyển hóa quang năng thành điện năng là nhóm ban đầu thầy an tâm nhất vì các thành viên có kinh nghiệm nghiên cứu và trải qua cuộc thi Khoa học - Kĩ thuật cấp Quốc gia, nhưng đây cũng lại là nhóm thầy lo nhất vì có sự xáo trộn nhân sự, và các thành viên trong hè có giai đoạn gián đoạn tập luyện để tham gia các trại hè khoa học nước ngoài. Tuy nhiên, các em đã rất chủ động, sáng tạo để vượt qua, tự sắp xếp lịch tập bù, phân công chính xác công việc cho các thành viên trong nhóm, quyết tâm hoàn thành đề tài” - thầy Nguyễn Tiến Long chia sẻ. Những lời chia sẻ từ đáy lòng ấy của thầy Tiến Long, chúng tôi càng cảm phục sự nỗ lực của những thiếu niên đam mê khoa học, khao khát đổi màu huy chương cho trường của các nhà khoa học nhỏ tuổi.

Vào giữa tháng 6, các thí sinh của trường đã phải nộp bản dịch tiếng Anh, chuẩn bị cho các buổi tập duyệt quan trọng. “Trong quá trình làm chúng em gặp vô vàn khó khăn do thiếu kinh nghiệm. Vướng mắc trong việc quản lý thời gian, thống nhất nội dung, bọn em gần như bị “nuốt chửng” trong đống công việc” - bạn Phạm Thạch Trang Anh vừa cười vừa gợi lại những khoảnh khắc vất vả, “việc thực hiện một số phản ứng hoá học, sản phẩm đòi hỏi kĩ thuật gia công tốn không ít thì giờ. May thay, Thầy Nguyễn Văn đã rất tận tình hướng dẫn chúng em khắc phục vấn đề đó, để từ đó, nhóm bắt kịp tiến độ cùng với các bạn học sinh khác”.


Các nhà khoa học nhỏ kiểm tra, làm thí nghiệm bên sản phẩm nghiên cứu

Thuyết trình lại là một chuyện khác, một nhiệm vụ khó khăn hơn nhiều. Bởi vậy, các giáo viên trong trường tổ chức các buổi tập huấn, cơ hội vàng cho nhóm rút kinh nghiệm cũng như làm giàu thông tin của dự án. Cũng trong những buổi tập huấn POSTER, em Trần Bình Minh mới phát hiện rằng: “Khó khăn chính mà nhóm em gặp phải là khi trình bày thì body language (ngôn ngữ cơ thể) hơi kém, chỉ có bạn Linh và chị Ngọc Anh làm tốt. Nhưng chị có giúp mọi người trong phần này, dần dần em có tiến bộ đáng kể”. Phối hợp ăn ý không phải là chuyện dễ, vậy mà các em đã thành công khi biết dùng điểm mạnh của mình, giúp khắc phục nhược điểm của bạn mình, một việc nghe giản đơn nhưng rất phức tạp để thực hiện.

Ngày 24/7, đoàn trường đã có mặt tại trường Anderson, dồn hết ý chí, tập trung cho giây phút trọng đại được chuẩn bị trong gần 2 tháng.


“Em vẫn không thể nào quên những ánh đèn sáng chói, các bài thuyết trình với mô hình đẹp mắt của đội bạn, ánh nhìn của ban giám khảo, hội trường nhìn thật hiện đại… Tất cả đều rất tuyệt vời, thật vinh dự khi em có thể đến dự một cuộc thi lớn, chuyên nghiệp như thế. Đứng cùng nhóm của mình, em càng tự tin hơn, nhớ lại tất cả buổi tập huấn, cố hết sức thể hiện trước giám khảo, mong chờ một kết quả tốt đẹp” - suy nghĩ của Lục Nguyên Khôi trong ngày thi.

28/7 là một ngày vui mừng của nhóm nghiên cứu nói riêng và của nhà trường nói chung. Các bạn trẻ của chúng ta (bao gồm 2 nhóm khác) đã đoạt giải Vàng – tin vui không thể tả xiết với toàn thể thầy và trò, đến những bạn ở Việt Nam cũng vui lây cùng nhóm.

Được hỏi về cảm xúc khó tả lúc nghe tin, chúng tôi nhận được câu trả lời cùng nụ cười tươi nở trên đôi môi các em: “Thực sự bọn em không biết diễn tả giây phút đó thế nào. Đấy sẽ mãi là khoảnh khắc khó quên nhất, một bước chuyển lớn trong năm tháng còn ngồi ở ghế nhà trường”.

Em Nguyễn Cẩm Linh cho hay: “Sau khi cuộc thi kết thúc thì em có phần cảm thấy hơi tiếc nuối vì phải chia tay Singapore và những người bạn mới quen ở đó, nhưng em cũng tự hào với thành tích mình đã đạt và toàn bộ những gì mình đã trải nghiệm và học tập được trong suốt hành trình. Hân hoan có, lo âu có, vui sướng đến vỡ òa có. Đây không phải là cảm xúc của riêng em bởi em biết đây chính là suy nghĩ của các bạn trong nhóm đã trải qua tháng hè như vừa rồi”.

Bên cạnh người bạn cùng lớp, em Trần Bình Minh thổ lộ rằng: “Ngoài giải Vàng, chúng em tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý báu. Thời gian chuẩn bị cộng với những ngày ở Singapore khá ngắn ngủi nhưng chúng em đã có biết bao kỉ niệm đẹp đẽ mà chắc chắn sẽ mãi không phai nhòa. Tuy đã qua một thời gian, em vẫn chưa thể quên lúc phải tập duyệt bài thuyết trình nhiều lần, những giây phút khó nhằn đánh dấu một chương mới trong năm tháng tuổi học trò”.

Trước thành tích đáng nể này, thầy Nguyễn Tiến Long không khỏi xúc động: “Khi các em đoạt giải Vàng, thầy một phần "thở phào nhẹ nhõm" vì nỗi lo không còn, nhưng phần lớn thực sự tự hào và khâm phục tính chuyên nghiệp, thích nghi nhanh, nỗ lực tuyệt vời của toàn đội. Qua đây thầy cũng muốn nhắn nhủ với các bạn trong nhóm, thầy biết các em đều có tiềm năng trở thành những nhà khoa học tương lai, rất độc lập trong tư duy mà làm việc nhóm cũng tốt nữa. Trong nhóm có Khôi, Linh, và đặc biệt Ngọc Anh rất đam mê, Minh và Trang cũng tiếp thu rất nhanh. Thầy tin với những khích lệ bước đầu này, các em sẽ còn tiến xa hơn nữa nếu giữ lửa nhiệt huyết và niềm tin vào thế giới khoa học muôn màu để tiếp tục khám phá cùng tất cả say mê của tuổi học trò. Chúc các em thành công!”


Thành viên nhóm nghiên cứu (từ trái sang phải): Lục Nguyên Khôi (9A6),
Trần Bình Minh (7A4), Nguyễn Cẩm Linh (7A4), Phạm Thạch Trang Anh (8A3)

Những gì các em ấy đã đạt được là bước đầu trên con đường sự nghiệp đầy hoài bão, vinh quang. Các thầy cô mái trường mang tên Bác sẽ luôn giúp đỡ, ủng hộ tất cả học sinh thân yêu, tài cao, giàu ước mơ và khát vọng. Chúng tôi ước rằng sẽ có cơ hội được phỏng vấn, được chụp ảnh những khuôn mặt vui tươi của những nhà khoa học nhí trong tương lai gần. Mong rằng, trong tương lại gần, các em lại tiếp tục mang về cho ngôi trường Nguyễn Tất Thành nhiều tin vui hơn nữa bằng tài năng, lòng nhiệt huyết tuổi trẻ.

Bài viết: Cao Thành Công (11D3)

Ảnh: Tống Thị Thanh Thủy (11D3)